Mumbai

Hallo,

Peter en ik hadden allebei verwacht dat wij aan Mumbai niets aan zouden vinden maar wat een indrukwekkende, levendige, relatief schone en leuke stad.
Wij kwamen ’s middags aan en zijn eerst zelf wat gaan rond kijken rond de Gateway van India een grote triomfboog (speciaal gebouwd voor het bezoek van Koning George V en Victoria in 1914) en het Tai Mahal hotel. Prachtige gebouwen.

De 2de dag hebben wij een toer geboekt met een taxi en gids omdat we te weinig tijd hadden om het zelf te doen en de afstanden erg groot zijn. Het was een indrukwekkende toer mede dankzij de ontzettend goede en leuke gids. Hij loodste ons veilig door het drukke verkeer en dat kan alleen als je jezelf aan 4 punten houdt. 1 is een goeie claxon hebben, 2 goeie remmen, 3 goeie chauffeur zijn en 4 good luck.

Eerst iets over de stad vertellen. Mumbai heeft officieel 17 miljoen inwoners maar onofficieel 22 miljoen en is de grootste stad van India. Die wonen op een oppervlakte 500 km² is een tiende deel van Nederland. Als je met de auto van Noord naar Zuid Mumbai wilt rijden doe je daar 3 uur over (60 km lengte) In 2008 zijn er op 5 verschillende plekken bomaanslagen gepleegd door de IS met 185 doden. Twee van die plekken zijn het Tai Mahal hotel en het Leopold café, een erg geliefde plek voor toeristen. Wij zijn er ook geweest en het is een supergezellig eet/drink café. De beveiliging is overal erg streng, iedereen wordt uitvoerig gecontroleerd en er staat bij elke ingang politie om alles en iedereen in de gaten te houden. De regering doet er alles aan om de stad zo schoon mogelijk te houden wat ook aardig schijnt te lukken. De hele dag zie overal mensen lopen die het vuil verzamelen in grote zakken maar de mensen blijven wel alles op de grond gooien. Die knop is nog niet om ondanks de hoge boetes die men er voor kan krijgen.

Hakim, onze gids, heeft ons als eerste het Sassoon dock laten zien. Dit is een van de vissershavens van Mumbai waar een grote levendigheid heerst vanaf 5 uur ’s morgens wanneer de vele kisten met vis worden uitgeladen van de boten en bij opbod worden verkocht. Je moet wel tegen de stank kunnen.

Daarna door naar de grootste wasserij die ik ooit gezien heb maar waar alles, behalve de grote lakens, met de hand gewassen wordt, een fascinerend gezicht. Hier werken en soms ook wonen 2500 mensen die voor alle grote bedrijven, hotels e.d. wassen, ook voor het Tai Mahal hotel. Ik heb nog nooit zoveel waslijnen met was gezien, zover je kunt kijken hangt de was 3 rijen hoog. Je komt eerst uit op een grote wasplaats met betonnen bakken waar je mannen en vrouwen ziet wassen, er omheen hangen anderen mensen de was weer op. Niet met wasknijpers want daar is geen beginnen aan maar door aan dubbel gerold touw ertussen te klemmen.

Bij het Victoria station, ook al zo’n mooi gebouw uit de tijd van de Engelse kolonisatie, speelt er elke werkdag een bijzonder schouwspel af. Forenzen die in het centrum werken maar in de buitenwijken wonen krijgen hun lunch gebracht. Een lunch in het centrum van Mumbai kopen is duur maar daar is iets voor gevonden. Kwestie van goed organiseren. Omdat de families groot zijn, opa, oma, vader, moeder en kinderen vaak samen wonen moet de moeder veel tijd aan koken besteden. Tijd voor een aparte lunch maken zit er niet in. Dus wordt pa’s deel door haar in een lunchtas/box gedaan. Door duizenden mannetjes worden die overal opgehaald tot ver in de buitenwijken, met de extra goedkope bus en trein naar het station gebracht. In de straten rondom het station worden deze gecodeerde tassen door honderden mannetjes gesorteerd en door weer duizenden andere met een handkar, te voet of op de fiets naar de juiste bestemming gebracht. Om half twaalf is het een komen en gaan van deze zogenaamde Dabbawallahs (Dabba=keteltje, wallah=persoon) En zo is het geregeld dat maar liefst tweehonderdduizend man, iedere werkdag op tijd hun eigen lunch krijgen en niet die van zijn buurman of buurvrouw.

Dharavi, de sloppenwijk (slum) van Mumbai is 3 x 3 km groot (net zo iets als de kern van Zeeland?), telt 1,5 miljoen inwoners en de economische activiteit is omgerekend 1 miljard euro groot. Het is de derde grootste zogenaamde slum van de wereld. De Engelsen stichten de wijk in 1882 om in het centrum plaats te maken voor kantoren, fabrieken en regeringsgebouwen. Veel Indiase zochten er werk en kwamen in de slum te wonen. We maakten met onze gids een wandeling door twee delen van de slum. (De NGO die de rondleidingen organiseert staat 30% van de inkomsten van de rondleiding af aan het bestuur van de slum). Wat een drukte en wat een ongelooflijke vieze bende. Smalle donkere en stoffige steegjes leiden ons naar de keramisten. We zagen honderden pottenbakkers aan het werk. Kopjes, schoteltjes, kommen, vazen en nog veel meer lagen in verschillende stadia van de productie in de buurt van de vele ovens. De oven was een vierkante en van boven open stenen bak, waaronder houtvuur brandde. De bak was gevuld met aardewerk en afgedekt met golfplaten. De open ruimte tussen de woningen was gevuld met arbeiders, stof, rook en warmte. Maar ook met slapende, etende en feestende mensen. Voor wie de film “Slumdog Millionaire” gezien heeft, volgens onze gids is de realiteit daarin goed weergegeven; de film is op de waarheid van 1993 gebaseerd. In die tijd was de plaatselijke maffia de baas en terroriseerden gangs deze slum. De maffia is met geweld en zonder veel rechtspraak uitgeroeid en nu is het er redelijk veilig. De regering doet er wel alles aan om het wat leefbaarder te maken. Mensen die minder 100.000 roepies = €1500,- per jaar verdienen hoeven geen belasting te betalen.
In een ander deel van de slum bezochten we vele bedrijfjes, die met hergebruik van wat je ook maar kunt bedenken, hun brood/rijst verdienen. Ook hier weer de smalle en ontzettend vieze steegjes. Karton wordt weer op maat gesneden, aluminium en plastic gesorteerd, anderen smelten dat weer tot halffabricaat, hout en deuren krijgen een nieuwe bestemming, maar ook telefoons, radio’s, en (Samsung) wasmachines werden gerepareerd (met garantie, als het niet werkt krijg je een nieuwe). Deze recycling wordt trouwens niet door de regering gesponsord. Er is dus voldoende mee te verdienen, net als in Nederland trouwens. We hebben een iets positievere kijk op een slum gekregen. Het is er sappelen en hard en lang werken onder zeer slechte omstandigheden maar de mensen, meestal mannen, die we gezien hebben, hebben ook plezier met elkaar. Grote sociale samenhang met vele etnische groeperingen die in schijnbare harmonie samenleven. De taxichauffeur vertelde ons dat hij ook in een slum woonde. Voor hem is dat gewoon een woonwijk waar het goedkoop wonen is.
Onderweg zagen we nog hangende wc’s die boven een stinkende rivier hangen die weer in de zee uitkomt. Daar kan dus niet in gezwommen worden maar is er wel een prachtig strand.

Als laatste hebben we de hangende tuinen gezien, die niet echt hangen. Er is een groot park gemaakt op een waterreservoir waar het water voor de stad in opgeslagen wordt. Vlakbij maar niet zichtbaar liggen de 5 stiltetorens van de Parsi’s, zij vormen de meest welvarende minderheid van de stad (met als meest bekendste familie Tata) Een van hun opmerkelijkste riten is de begrafenisplechtigheid. Zij leggen de lichamen van de overledenen in die stiltetorens ten prooi voor de roofvogels. Dit na vier dagen van overlijden als de ziel het lichaam heeft verlaten en wordt dan eerst met runderurine gewassen. Wij zagen daar ook echt de gieren rondvliegen, heel luguber.

Het was een enerverende dag die heel mooi was maar soms ook erg schokkend. Wat hebben wij het toch goed, je hoort ons niet meer klagen.
We lopen een beetje achter met ons verhaal want we zijn al 2 dagen in Dubai en morgen gaan we alweer naar huis. Ons laatste verhaal schrijven we als we thuis zijn.

Groetjes Peter en Mieke